تحلیل پوششی داده ها
اعظم پورحبیب یکتا؛ مهناز مقبولی
چکیده
هدف: تحلیل پوششی دادهها تکنیکی برای تحلیل عملکرد و سنجش میزان کارایی نسبی واحدهای تصمیمگیرنده با استفاده از برنامهریزی خطی میباشد. در اکثر موارد، مدلهای DEA واحدهای ناکارا را با استفاده از نقاط مرجع روی مرز مجموعه امکان تولیدی که کارایی پاراتو نیستند، ارزیابی میکنند؛ بنابراین، این مدلها معمولا وزنهای صفر را برای ...
بیشتر
هدف: تحلیل پوششی دادهها تکنیکی برای تحلیل عملکرد و سنجش میزان کارایی نسبی واحدهای تصمیمگیرنده با استفاده از برنامهریزی خطی میباشد. در اکثر موارد، مدلهای DEA واحدهای ناکارا را با استفاده از نقاط مرجع روی مرز مجموعه امکان تولیدی که کارایی پاراتو نیستند، ارزیابی میکنند؛ بنابراین، این مدلها معمولا وزنهای صفر را برای مضربها بهینه ارایه میدهند، درنتیجه، نمرات کارایی بهدستآمده از این واحدها، تمام منابع ناکارایی را توجیه نمیکند. هدف ما در این مقاله ارایه مدلی است که وزنهای غیرصفر را تولید کنند.روششناسی پژوهش: مساله وزنهای غیرواقعی اساسا با روشهای محدودیت وزنی حل شده است. محدودیت وزنی در مدلهای DEA از دیدگاههای مختلف موردمطالعه قرار میگیرد. برخی از نویسندگان عمدتا از مدلهای نسبت مخروطی یا مدلهای ناحیه اطمینان استفاده کردهاند که محدودیتهایی را بر وزنها اعمال میکنند. چنین محدودیتهایی نیاز به اطلاعات یا قضاوتهای کارشناسان دارند. در نبود هرگونه اطلاعات از متخصصان یا اطلاعات هزینه/قیمت برای تعیین کرانهای وزن، مجبور هستیم تا از یک معیار فرعی برای انتخاب وزن، میان وزنهای بهینه دگرین استفاده کنیم. در مدل پیشنهادی برای رسیدن به اهداف خود بر روی وزنهای مدل، محدودیت اعمال میکنیم بهطوریکه نیاز به اطلاعات اولیه ندارد. این مدل وزنهای مثبت تولید میکند و درعینحال از تجانس شدید بین وزنها جلوگیری میکند.یافتهها: در این مقاله یک روش یکمرحلهای بر پایه مدل BBC و با اعمال محدودیت وزنی، برای ارزیابی عملکرد کارایی نسبی واحدهای تصمیمگیرنده ارایه شده است که وزنهای غیرصفر را تضمین میکند و از تشابه وزنها جلوگیری میکند. بهعلاوه نشدنی بودن مدل رخ نمیدهد. مدل پیشنهادی، نیاز به هیچگونه اطلاعات اولیه روی وزنها درطبقهبندی واحدها ندارد و این موضوع پیچیدگی مساله را کاهش میدهد.اصالت/ارزش افزوده علمی: برای تاکید بر قوت روش پیشنهادی، مدل معرفیشده بر روی دو مثال پیادهسازی شده و با نتایج حاصل از مدلهای استاندارد BCC، رامون و همکاران [1] مقایسه میگردد. نتایج حاصل حاکی از عملکرد بهتر مدل پیشنهادی است.