مقاله پژوهشی - کاربردی
برنامه ریزی استراتژیک
محمدحسین کبگانی؛ Hamid شاهبندرزاده
چکیده
دریک شهر، بخشهای مختلفی در فعالیت هستند و هر بخش نیز در تولید مواد زاید شهری نقش دارد که این موضوع باعث توجه به روشهای مدیریت پسماند میشود. در پژوهش حاضر به تبیین مدلی جهت شناسایی عوامل موثر بر تولید انواع پسماند در شهر بوشهر پرداخته شدهاست.ابعاد اصلی مدل مذکور از بررسی ادبیات نظری حوزه مدیریت پسماند شهری گرفته شدهاست که بوسیله ...
بیشتر
دریک شهر، بخشهای مختلفی در فعالیت هستند و هر بخش نیز در تولید مواد زاید شهری نقش دارد که این موضوع باعث توجه به روشهای مدیریت پسماند میشود. در پژوهش حاضر به تبیین مدلی جهت شناسایی عوامل موثر بر تولید انواع پسماند در شهر بوشهر پرداخته شدهاست.ابعاد اصلی مدل مذکور از بررسی ادبیات نظری حوزه مدیریت پسماند شهری گرفته شدهاست که بوسیله کاربرد رویکرد سیستمهای پویا مورد تأیید قرار گرفت. در گام بعد با استفاده از روش دلفی به بررسی عوامل داخلی و عوامل خارجی سازمان در زمینه مدیریت پسماند شهری پرداخته و با استناد به روش تجزیه و تحلیل SWOT استراتژیهای مدیریت پسماند شهری در شهر بوشهر اقدام گردید.نتایج روش SWOT نشان داد که آستانه آسیبپذیری مدیریت پسماند شهری در بوشهر بسیار بالاست و نیازمند ارائه سیاستهای مناسب در جهت رفع ضعفها و تهدیدها با استفاده از نقاط قوت و فرصتها میباشد. در گام بعد جهت رتبهبندی استراتژیهای چهارگانه از روش غیرخطی میخایلفوف استفاده شد. نتایج استفاده از این رویکرد نشان میدهد که در بین استراتژیهای SO، استراتژی افزایش آگاهی و تغییر نگرش شهروندان نسبت به نحو صحیح مدیریت پسماند در رتبه نخست قرار دارد. در بین استراتژیهای ST، فرهنگسازی جهت استفاده از ظروف قابل بازیافت با وزن 51/0 در رتبه نخست قرار گرفته است. بکارگیری افراد آگاه برای تفکیک پسماند و دفن مناسب در بین استراتژیهای WT، با وزن 57/0 در رتبه اول قرار گرفت و در نهایت استراتژی تشویق بخش خصوصی جهت سرمایهگذاری با وزن معادل با 43/0 در بین استراتژیهای WO در رتبه اول قرار گرفت. آلودگی حاصل از مدیریت ضعیف پسماندها در مناطق شهری پیامدهای جبران ناپذیری از نظر بهداشتی و زیباشناختی به جامعه تحمیل میکند. از جمله تبعات ناشی از ضعف در مدیریت پسماندها ابتلا به انواع بیماریها را در پی خواهد داشت. همچنین مسایل زیست محیطی در رأس همه مسائل انسانی قرار گرفته است. از اینرو در زمینه مدیریت پسماند شهری، برنامهها در جهتی تبیین میگردد که تصمیمگیرندگان قادر به تعیین برنامههای حال و آینده با استفاده از اطلاعات جمعآوری شده باشند.پژوهش حاضر، با تمرکز بر تلفیق منطق فازی با رویکرد مدلسازی سیستم های پویا و روش دلفی دارای نوآوری می باشد.
مقاله پژوهشی
بهینه سازی فازی
مهرداد رسول زاده؛ سید احمد عدالت پناه؛ محمد فلاح؛ سید اسماعیل نجفی
چکیده
هدف: افزایش ثروت سهامداران از مهمترین اهداف مدیریت مالی است. این موضوع همواره با دو مفهوم ریسک و بازده بهطور همزمان عجین است، بهگونهای که سهامداران همواره بهدنبال افزایش بازده سبد با کنترل و حداقلسازی ریسک، یا بهدنبال کاهش ریسک در سطح مشخصی از بازده موردانتظارمیباشند. برای این منظور سرمایهگذاران عمدتاً از مفاهیم ...
بیشتر
هدف: افزایش ثروت سهامداران از مهمترین اهداف مدیریت مالی است. این موضوع همواره با دو مفهوم ریسک و بازده بهطور همزمان عجین است، بهگونهای که سهامداران همواره بهدنبال افزایش بازده سبد با کنترل و حداقلسازی ریسک، یا بهدنبال کاهش ریسک در سطح مشخصی از بازده موردانتظارمیباشند. برای این منظور سرمایهگذاران عمدتاً از مفاهیم تحلیل بنیادی، به معنی توجه به ساختار درونی و عملکرد مالی شرکتها یا از مفاهیم تکنیکال، به معنی توجه به تغییرات و نوسانات قیمتی سهام در بازار یا ترکیبی از هر دو روش استفاده مینمایند. هدف اصلی پژوهش حاضر ارایه یک مدل ترکیبی است که هم به ساختار مالی به عنوان رویکرد بنیادی و هم به نوسانات قیمتی سهام در تابلو در گذشته بعنوان یک رویکرد تکنیکال توجه نموده و در نهایت با استفاده از مفهوم شبکه در تحلیل پوششی دادهها به تاثیر عملکرد مالی بر ارزش بازاری شرکت میپردازد. روششناسی پژوهش: ما در این پژوهش با ترکیب مدل مارکویتز با بازدههای فازی با مدل تحلیل پوششی دادههای شبکهای به یک مدل چندهدفه دست خواهیم یافت که با مدّنظر قراردادن عملکرد شرکتها بر اساس برخی نسبتهای مالی و تأثیر آن بر ارزش بازاری سهام، همچنین نوسانات قیمت، سعی در معرفی سبدهای سهام در بهترین حالتهای ممکن از حیث ریسک، بازده و همچنین کارایی سبد سهام خواهد داشت. در نهایت بهمنظور استفاده از مدل در انتخاب یک سبد سهام بهینه، 50 شرکت از شرکتهای فعال در بورس اوراق بهادار تهران از صنایع مختلف انتخاب، و مدل مزبور بر روی آنها اجرا گردید. همچنین برای حل مدل از الگوریتم ژنتیک چندهدفه با مرتبسازی نامغلوب استفاده شد. اصالت/ارزش افزوده علمی: پژوهش پیش رو، مدلی را معرفی می کند که با ترکیب دیدگاه سرمایه گذاران با رویکرد بنیادی و سرمایه گذاران با رویکرد نوسانات قیمتی(تکنیکالی)، تصمیم گیری برای انتخاب سبد بهینه را ساده تر می سازد. روش ارایه شده با لحاظ بازدهها بصورت اعدادی ازنوع فازی ذوزنقهای، سعی در بیان عدم قطعیت در بازدهها داشته و همچنین با استفاده از مدل شبکهای تحلیل پوششی دادهها، تاثیر کارایی شرکتها بر ارزش بازاری و افزایش ثروت سهامداران را میسنجد.
مقاله مروری
تحلیل پوششی داده ها
محمد علیمرادی؛ محمدعلی خاتمی فیروزآبادی؛ مقصود امیری؛ ایمان رئیسی وانانی
چکیده
ارزیابی عملکرد و بهرهوری و روند تغییرات آن در طی زمان امری اساسی در فرآیند بهبود در سازمانها، واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی محسوب میشود. در خصوص محاسبه بهرهوری و نیز تغییرات بهرهوری در طی زمان، مدلها، روشها، رویکردها و نیز شاخصهای متفاوتی ارائه شده است که یکی از مهمترین، رایجترین و نیز پرکاربردترین آنها شاخص بهرهوری ...
بیشتر
ارزیابی عملکرد و بهرهوری و روند تغییرات آن در طی زمان امری اساسی در فرآیند بهبود در سازمانها، واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی محسوب میشود. در خصوص محاسبه بهرهوری و نیز تغییرات بهرهوری در طی زمان، مدلها، روشها، رویکردها و نیز شاخصهای متفاوتی ارائه شده است که یکی از مهمترین، رایجترین و نیز پرکاربردترین آنها شاخص بهرهوری مالمکوئیست میباشد. از سوی دیگر در طی فرآیندهای تولیدی، محصولات و خروجیهای نامطلوب به همراه محصولات مطلوب بصورت همزمان حاصل میشوند. لذا شاخصی تحت عنوان مالمکوئیست لوئنبرگر با توسعه شاخص بهرهوری مالمکوئیست، ارائه گردید که با در نظر گرفتن خروجیهای نامطلوب در عین حال که به دنبال کاهش آنها بوده، همزمان بسط خروجیهای مطلوب را نیز مورد مقصود خود قرار داد. لذا پژوهش حاضر، مبتنی بر روششناسی PRISMA با هدف بررسی و تحلیل ساختارمند و سیستماتیک پژوهشهایی که در موضوع محاسبه تغییرات بهرهوری در واحدهای دارای خروجی نامطلوب با استفاده از شاخص بهرهوری مالمکوئیست و نیز شاخص بهرهوری مالمکوئیست لوئنبرگر تلاشی علمی و کاربردی نمودهاند، تدوین شده است. این پژوهش از نوع مروری بوده که از طریق جستجو در پایگاههای اطلاعاتی داخلی و خارجی چون اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی،Scopus ،Science Direct ،Elsevier وGoogle Scholar در بازه سالهای 1980 الی 2022 میلادی با رویکرد انتخاب مهمترین، معتبرترین و برجستهترین مقالات و تحقیقات علمی و کاربردی داخلی و خارجی، انجام شده است که البته از حیث کمیت و کیفیت مقالات، در نوع خود بیسابقه و منحصر به فرد بنظر میرسد. با توجه به گستردگی و تنوع مقالات و پژوهشهای منتشر شده، جای خالی پژوهش ساختارمند کنونی در میان تلاشهای منتشر شده کاملا محسوس بوده و پژوهشگران با استفاده از این مقاله از یک سو میتوانند آخرین اقدامات و تلاشهای پژوهشی صورت گرفته در حوزه مذکور را بصورت دستهبندی شده و ساختارمند مورد مطالعه قرار داده و از سویی دیگر، شکاف-های علمی موجود و نیز پیشنهادات آتی در خصوص ارزیابی بهرهوری با استفاده از شاخص بهرهوری مالمکوئیست/مالمکوئیست لوئنبرگر را که حاصل تلاش و بررسیهای علمی نویسندگان مقاله حاضر است، مشاهده نمایند. لذا این پژوهش در قالب یک مقاله مروری و تحلیلی ساختارمند به نوعی نقشه راهی برای پژوهشگران علاقهمند به حوزه بهرهوری نیز به شمار میرود.
مقاله پژوهشی
تصمیمگیری چند شاخصه
احمد جعفرنژاد چقوشی؛ سید مهدی روحانی پور؛ حنان عموزاد مهدیرجی؛ محمد احسانی فر
چکیده
کیفیت محصولات هر سه متغیر کیفیت طراحی، انطباق و استفاده را شامل میشود. سنجش کیفیت محصولات با در نظر گرفتن هر سه متغیر کیفیت از چالشهای مهم کشور میباشد. ازاینرو هدف این پژوهش شناسایی نحوه ارتباط عوامل کیفیت با یکدیگر و تعیین وزن نسبی عوامل و ارائه یک مدل سنجش کیفیت محصول با بهرهگیری از اصطلاحات زبانی فازی مردد است. پژوهش حاضر، ...
بیشتر
کیفیت محصولات هر سه متغیر کیفیت طراحی، انطباق و استفاده را شامل میشود. سنجش کیفیت محصولات با در نظر گرفتن هر سه متغیر کیفیت از چالشهای مهم کشور میباشد. ازاینرو هدف این پژوهش شناسایی نحوه ارتباط عوامل کیفیت با یکدیگر و تعیین وزن نسبی عوامل و ارائه یک مدل سنجش کیفیت محصول با بهرهگیری از اصطلاحات زبانی فازی مردد است. پژوهش حاضر، بر اساس هدف یک پژوهش کاربردی و از منظر روش کمی میباشد. جامعه آماری شامل خبرگان دانشگاهی و افراد متخصص در حوزه صنعت و دانشگاه بودهاند و نمونه گیری بر اساس روش نمونهگیری هدفمند و گلوله برفی به تعداد 10 نفر انجام شد. با توجه به تردید نظرات خبرگان تکنیک دیمتل با منطق فازی مردد ترکیب شد و در ادامه با ادغام آن با فرایند تحلیل شبکهای (دنپ) مدل نهایی استخراج گردید و پژوهش در این زمینه دارای نوآوری است. بر اساس یافتههای حاصل از پژوهش عوامل مدیریتی و منابع (کارکنان-زیرساخت-محیط) بهعنوان عوامل علی شناسایی شدند که بر سایر عوامل تأثیرگذارند. از سوی دیگر خروجی تکنیک دنپ نشان داد بعد "کیفیت طراحی" به عنوان مهمترین عامل در کیفیت محصول میباشد. همچنین با داشتن اوزان نسبی عوامل، مدل سنجش کیفیت محصول بدست آمد. پژوهشگران و مدیران صنعتی در سطح کشور قادر خواهند بود ارتباط شاخصهای کیفیت با یکدیگر را شناسایی نموده و با داشتن وزن نسبی هر یک از عوامل، برای بهبود کیفیت محصول یا اندازهگیری نرخ کیفیت کالا از این مدل بهرهبرداری نمایند.
مقاله پژوهشی
تجزیه و تحلیل و مدلسازی مدیریت زنجیره تامین
زینب اسدی؛ حسنعلی آقاجانی؛ محمد ولی پور خطیر؛ عرفان بابایی تیرکلایی
چکیده
هدف: همهگیری کرونا منجر به ایجاد بحران فراوانی در زمینه سلامت جامعه و همچنین بحث صنایع و کسب و کارها شده است. در این راستا، صنعت تجهیزات پزشکی نقش حیاتی در مدیریت بحران و ارائه خدمات پزشکی داشت که با چالشهای فراوانی مانند مشکل در تامین مواد اولیه، تولید و توزیع محصولات و نوسان شدید در میزان تقاضا مواجه شدند. از مهمترین مسائل در زنجیره ...
بیشتر
هدف: همهگیری کرونا منجر به ایجاد بحران فراوانی در زمینه سلامت جامعه و همچنین بحث صنایع و کسب و کارها شده است. در این راستا، صنعت تجهیزات پزشکی نقش حیاتی در مدیریت بحران و ارائه خدمات پزشکی داشت که با چالشهای فراوانی مانند مشکل در تامین مواد اولیه، تولید و توزیع محصولات و نوسان شدید در میزان تقاضا مواجه شدند. از مهمترین مسائل در زنجیره تامین تجهیزات پزشکی، مساله انتخاب تامینکننده میباشد که در این پژوهش به مطالعه مساله انتخاب تامینکننده با در نظر گرفتن ابعاد مفاهیم نوظهور زنجیره تامین بادوام و انقلاب صنعتی پنجم (مفاهیمی هستند که پس از همهگیری کرونا به شدت مورد توجه قرار گرفتند) پرداخته شده است.
روششناسی پژوهش: در این پژوهش یک رویکرد تصمیم گیری ترکیبی فازی به منظور مطالعه مساله انتخاب تامینکننده بادوام با در نظر گرفتن ابعاد انقلاب صنعتی پنجم ارائه شده است. در مرحله اول، با بررسی ادبیات پژوهش و نظرات خبرگان، شاخصهای مساله تحقیق (معیارها و زیرمعیارها) استخراج شده و با روش بهترین بدترین فازی وزن آنها محاسبه میگردد. در مرحله بعد، تامینکنندگان منتخب، با استفاده از روش ویکور فازی، مورد ارزیابی قرار میگیرند. همچنین برای نشان دادن استواری و اعتبار رویکرد پیشنهادی ، نتایج آن با رویکردهای سنتی مقایسه میشود.
یافتهها: در این پژوهش، شاخصهای اصلی مساله تحقیق شامل شش معیار و 34 زیرمعیار با توجه به ماهیت مساله تحقیق، مورد بررسی قرار گرفته و وزن آنها محاسبه گردید. براساس نتایج بهدستآمده، معیار عمومی بیشترین وزن و معیار انسان محوری کمترین وزن را دارا میباشد. همچنین نتایج نشان میدهد که در کنار معیارهای عملکردی مانند هزینه و کیفیت، معیارهای دیگری مانند قابلیت اطمینان، قابلیت فنی، کنترل آلودگی، کاهش ریسک و سرویس نیز نقش تعیین کنندهای در فرایند انتخاب تامینکنندگان در دنیای رقابتی امروز دارند که مدیران باید توجه ویژهای به آنها داشته باشند.
اصالت/ارزش افزوده علمی: نتایج این پژوهش میتواند به مدیران صنعتی و سازمانی کمک کند تا تامینکنندگان بالقوه خود را بر مبنای ابعاد مهم و تاثیرگذار انقلاب صنعتی پنجم و زنجیره تامین بادوام ارزیابی کرده و بهترین آنها را انتخاب کنند که میتواند به طور قابل توجهی منجر به بهبود عملکرد و کارایی کسب و کار آنها شود.
مقاله پژوهشی
مدلهای پیش بینی/ سری های زمانی
عادل گردون؛ نادر خدری؛ علی محمودی؛ مهدی بصیرت
چکیده
هدف: صورتهای مالی مبانی اصلی تصمیمگیری فعالان بازار سرمایه بوده؛ که توسط عوامل درونی و بیرونی تحت تأثیر قرار میگیرد. نااطمینانی در سایر بازارها از مهمترین علت اثرگذار بر صورتهای مالی شرکتهای بورسی است. در نتیجه هدف تحقیق حاضر مدلسازی سرریزی نااطمینانیهای بازارهای موازی بر انواع مدیریت سود است.روششناسی پژوهش: روش تحقیق ...
بیشتر
هدف: صورتهای مالی مبانی اصلی تصمیمگیری فعالان بازار سرمایه بوده؛ که توسط عوامل درونی و بیرونی تحت تأثیر قرار میگیرد. نااطمینانی در سایر بازارها از مهمترین علت اثرگذار بر صورتهای مالی شرکتهای بورسی است. در نتیجه هدف تحقیق حاضر مدلسازی سرریزی نااطمینانیهای بازارهای موازی بر انواع مدیریت سود است.روششناسی پژوهش: روش تحقیق حاضر کابردی است. نمونه آماری پژوهش شامل 171 شرکت بورسی در دوره زمانی 1390 تا 1400 میباشد.یافتهها: تحقیق حاضر کاربردی است. بازه زمانی تحقیق یک بازه زمانی 10 ساله با دادههای فصلی در بازه 1391 تا 1400 میباشد. جهت بررسی سرریزی نااطمینانیهای بازارهای موازی بر انواع مدیریت سود از مدل VAR-MGARCH بهره گرفته شده است.اصالت/ارزش افزوده علمی: نااطمینانی بازارهای موازی همدیگر را تقویت نموده و موجب افزایش سطح مدیریت سود در شرکتهای مورد بررسی میگردند.
مقاله پژوهشی
بهمن نوروزپور؛ محمود مرادی؛ محمدرحیم رمضانیان؛ مصطفی ابراهیم پور
چکیده
هدف: در سالهای اخیر مفاهیمی همچون مأموریت پنجم دانشگاه، نسل پنجم صنعت و جامعه بهصورت مستمر در میان پژوهشهای صورت گرفته مطرح میشود. موفقیت دانشگاه در مأموریت پنجم و شکلگیری نسل پنجم صنعت و جامعه، نیازمند در نظر گرفتن این موضوع میباشد که چه دانشگاه و چه صنعت هر یک، بازیگران اصلی بومسازگانهای دانش و کسبوکار میباشند و ...
بیشتر
هدف: در سالهای اخیر مفاهیمی همچون مأموریت پنجم دانشگاه، نسل پنجم صنعت و جامعه بهصورت مستمر در میان پژوهشهای صورت گرفته مطرح میشود. موفقیت دانشگاه در مأموریت پنجم و شکلگیری نسل پنجم صنعت و جامعه، نیازمند در نظر گرفتن این موضوع میباشد که چه دانشگاه و چه صنعت هر یک، بازیگران اصلی بومسازگانهای دانش و کسبوکار میباشند و بدون در نظر گرفتن رفتار این بازیگران در بستر بومسازگانها نمیتوان به شکلگیری روند ارتباطی مناسب میان این نهادها پرداخت. ازاینرو، هدف پژوهش حاضر تدوین مدلی جهت همکاری میان بومسازگانهای کسبوکار و دانش است.
روششناسی پژوهش: پژوهش حاضر از منظر فلسفی تفسیرگرایی و از منظر رویکرد توسعهی تئوری، استقرایی میباشد. راهبرد پژوهشی مورداستفاده در این پژوهش «نظریه داده بنیاد» است که با استفاده از آن به ارائه الگوی مفهومی پرداخته شد. سه رویکرد معمول به نظریه داده بنیاد دارد که در این پژوهش، از رویه نظاممند استراوس و کربین به دلیل ایجاد ساختار مناسب برای درک و دستهبندی بهتر دادهها و یافتهها، برای تحلیل نهایی استفاده شد. بهمنظور بررسی روایی دادهها از دو روش بازبینی مشارکتکنندگان و مرور خبرگان غیر شرکتکننده استفاده شد. همچنین بهمنظور بررسی پایایی یافتههای تحقیق از روش شاخص ثابت یا پایایی باز آزمون استفاده شد.
یافتهها: نتایج حاصلشده بر اساس دادههای جمعآوریشده و تجزیهوتحلیلهای صورت گرفته در این پژوهش نشان میدهد که بهمنظور شکلگیری همکاری میان صنعت و دانشگاه بهعنوان بازیگران اصلی بومسازگانهای کسبوکار و دانش، 18 مقولهی کلیدی و حیاتی باید موردتوجه قرار گیرد که ارتباط میان آنها که در قالب مدل مفهومی ارائه شده است.
اصالت/ارزش افزوده علمی: با توجه به بررسیهای صورت گرفته در ادبیات موضوع، میتوان ادعا کرد که علیرغم مطالعههای فراوان صورت گرفته در حوزهی همکاری میان صنعت و دانشگاه، تاکنون مدلی جهت این همکاری ارائه نشده است و صرفاً یا به بیان چالشهای این همکاری پرداخته شده است و یا یک سری مفاهیم کلی ارائه گردیده است؛ اما در این پژوهش سعی شده است با لحاظ کردن تئوریهایی از قبیل بوم مرز (اکوتون) و دوسوتوانی به ارائهی چنین مدلی پرداخته شود و جنبههای مختلف این همکاری موردبررسی قرار گیرد.
مقاله پژوهشی - کاربردی
تصمیمگیری چند شاخصه
فاطمه بهمن؛ علیرضا شهرکی؛ سیدعلی بنی هاشمی
چکیده
هدف: با توجه به عدمقطعیت در زنجیرههای تامین، یکی از مسایل مهم برای سلامت جامعه، ارزیابی تابآوری زنجیرهتامین دارو می-باشد. هدف پژوهش حاضر تعیین و وزندهی معیارهای موثر بر تابآوری زنجیرهتامین و رتبهبندی شرکتهای پخش دارو بر اساس معیارهای انتخاب شده، است.
روششناسی پژوهش: مطالعه حاضر یک پژوهش کمی-کیفی و از نوع کاربردی است. ...
بیشتر
هدف: با توجه به عدمقطعیت در زنجیرههای تامین، یکی از مسایل مهم برای سلامت جامعه، ارزیابی تابآوری زنجیرهتامین دارو می-باشد. هدف پژوهش حاضر تعیین و وزندهی معیارهای موثر بر تابآوری زنجیرهتامین و رتبهبندی شرکتهای پخش دارو بر اساس معیارهای انتخاب شده، است.
روششناسی پژوهش: مطالعه حاضر یک پژوهش کمی-کیفی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری 83 نفر و نمونه طبق جدول مورگان با ضریب خطای % 5، 68 نفر بوده که با روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. دادهها به روش میدانی و مطالعات کتابخانهای و از طریق مصاحبه و پرسشنامه جمعآوری شد. روایی پرسشنامه توسط خبرگان و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 965/0 تایید شده است. محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و درصد فراوانی مشخصات فردی در نرمافزار SPSS-26 انجام شد. به دلیل عدمقطعیت عبارتهای زبانی، وزندهی معیارها با روش سوارا در محیط فازی و رتبهبندی گزینهها جهت ارزیابی دقیقتر با روش کوکوسو در محیط فازی نوع-2 بازهای در نرمافزار اکسل انجام شدند.
یافتهها: معیارهای شناساییشده به ترتیب میزان اهمیت شامل: مدیریت دانش، چابکی، آمادگی و پیشبینی، نحوه مدیریت، طراحی و ساختار زنجیرهتامین، رویتپذیری و کنترل، قابلیت تطبیقپذیری، همکاری، افزونگی، نوآوری، مدیریت پیچیدگی گره و جریان، انعطافپذیری، عدمقطعیت در میزان تغییرات و یکپارچهسازی هستند. سه رتبه اول شرکتهای پخش دارو به ترتیب داروپخش، آدوراطب و فردوس بوده و سایر شرکتها در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند.
اصالت/ارزشافزوده علمی: وزندهی معیارها میزان اهمیت و تاثیرگذاری معیارهای مهم بر تابآوری زنجیرهتامین را نشان میدهد؛ بنابراین، توجه به معیارهای دارای وزن بیشتر اولویت بالاتری به شرکت خواهد داد.
مقاله پژوهشی
تحلیل پوششی داده ها
حسینعلی حیدرزاده؛ فریدون رهنمای رودپشتی؛ علیرضا رشیدی کمیجان؛ سید اسماعیل نجفی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر تشکیل پرتفوی بر اساس کارایی حاصل از ریسک و بازده مبتنی بر توزیع و تعیین کارایی با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده ها است. در این مطالعه، با هدف تشکیل پرتفویی متشکل از دارایی های متنوع شده با درجات کارایی، نقش توزیع بازده در درجه کارایی دارایی های ریسکی نیز مورد مطالعه قرار می گیرد.روششناسی: در این مطالعه، عملکرد ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر تشکیل پرتفوی بر اساس کارایی حاصل از ریسک و بازده مبتنی بر توزیع و تعیین کارایی با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده ها است. در این مطالعه، با هدف تشکیل پرتفویی متشکل از دارایی های متنوع شده با درجات کارایی، نقش توزیع بازده در درجه کارایی دارایی های ریسکی نیز مورد مطالعه قرار می گیرد.روششناسی: در این مطالعه، عملکرد پرتفوی متنوعشده از درجه کارایی شرکتها بر مبنای ارزش در معرض ریسک و ارزش در معرض ریسک شرطی حاصل از توزیع های احتمالی بازده با عملکرد پرتفوی کمینه واریانس مارکوویتز از نظر نسبت شارپ مورد مقایسه قرار گرفت. پس از برآوردهای حداکثر درستنمایی پارامترهای مدل، مقادیر ریسک هر سهم بر پایه هریک از توزیعهای احتمال نرمال، کوشی و تجربی بازده محاسبه شد و در تحلیل پوششی داده ها به منظور محاسبه درجه کارایی هر شرکت بکار گرفته شد.یافتهها: پرتفوی متنوعشده با درجه کارایی سهام، در هریک از معیارهای ارزش در معرض ریسک و ارزش در معرض ریسک شرطی نسبت به پرتفوی کمینه واریانس مارکوویتز عملکرد مطلوب تری دارد و توزیع احتمالی بازده در محاسبه ارزش در معرض خطر/شرطی سهام، منجر به نتایج متفاوتی در عملکرد پرتفوی می شوند، به طوری که برآورد درجه کارایی شرکت ها بر پایه توزیع تجربی بازده و توزیع نرمال، عملکرد مطلوب تری را (از نظر نسبت شارپ) در مقایسه با توزیع کوشی و نسبت های نمونه ای ارائه می دهد.اصالت/ارزش افزوده علمی: در ادبیات موضوع، تشکیل یک پرتفوی کارا عموماً با محاسبه اوزان داراییها در سبد سهام انجام میشود، بهگونهای که نسبت شارپ در پرتفوی به بیشترین مقدار خود برسد. در مطالعه حاضر، این فرضیه رقیب برای روش جاری طرح میشود که برای تشکیل یک سبد سهام کارا، میتوان اوزان پرتفوی را بر اساس میزان کارایی دارایی های ریسکی برآورد نمود.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی استراتژیک
زهرا جوربنیان؛ علی سرورخواه؛ سید احمد عدالت پناه
چکیده
در شرایط رقابت فزاینده، راههای مختلفی برای حفظ، بقا یا رشد سازمان قابل تصور است؛ یکی موثرترین ابزارها در مواجهه با چالش فوق وفادارسازی مشتریان است. بهمنظور وفادارسازی مشتریان، استراتژیهای مختلفی در ادبیات موضوع از سوی پژوهشگران مورد اشاره قرار گرفته است که سازمانها میتوانند، بسته به شرایط، یک یا ترکیبی از آنها را مورد ...
بیشتر
در شرایط رقابت فزاینده، راههای مختلفی برای حفظ، بقا یا رشد سازمان قابل تصور است؛ یکی موثرترین ابزارها در مواجهه با چالش فوق وفادارسازی مشتریان است. بهمنظور وفادارسازی مشتریان، استراتژیهای مختلفی در ادبیات موضوع از سوی پژوهشگران مورد اشاره قرار گرفته است که سازمانها میتوانند، بسته به شرایط، یک یا ترکیبی از آنها را مورد استفاده قرار دهند. در چنین شرایطی، مدیران با تعدادی استراتژی در دسترس مواجه میشوند که لازم است از میان آنها مناسبترین استراتژی(ها) را انتخاب کنند. هدف مطالعه حاضر ارایه یک رویکرد ترکیبی برای اولویتبندی استراتژیهای وفادارسازی مشتری است.
در این پژوهش، رویکرد ماترسی به تحلیل استواری مورد استفاده قرار گرفته و در الگوریتم پیشنهادی، برای اولویتبندی استراتژی، از تلفیق آن با مفاهیم برنامهریزی استراتژیک (استراتژیهای حاصل از اهداف راهبردی و تحلیل SWOT) استفاده شده است. رویکرد پیشنهادی در یک مطالعه موردی در ارتباط با اولویتبندی استراتژیهای وفادارسازی مشتریان یک مزون پوشاک در شهرستان رامسر پیادهسازی شد.
نتایج نشان داد با توجه به متغیرهای اثرگذار محیطی (ارزش پول ملی، دسترسی به بازار و مواد اولیه، تغییر در سبک زندگی، امنیت سرمایهگذاری، ارتباط دولت با بخش خصوصی و سرعت تغییر فناوری)، استراتژیهای انتخاب عرضهکننده، انتخاب پیمانکار و جذب اسپانسر بالاترین اولویت را دارند. پس از آنها، استراتژیهای تبلیغات محیطی، تولید مشارکتی و مدیریت ارتباط با مشتری در رتبههای بعدی قرار گرفتند. خروجیهای رویکرد پیشنهادی نشان میدهد که با توجه به شرایط قابل پیشبینی برای آینده کشور، استراتژیهایی دارای اولویت بالاتر هستند که خطرات محیطی و تاثیرشان بر کسبوکار را در کمینه ممکن حفظ میکنند.
پیشینه مطالعاتی بیانگر آن است که در بیشتر موارد، رویکردهای کلاسیک برنامهریزی استراتژیک (QSPM) یا رویکردهای تصمیمگیری چندمعیاره (MCDM) مورد استفاده قرار میگیرند. این رویکردها علیرغم توانمندیها و ویژگیهایی که دارند، در مواجهه با شرایط متغیر و دگرگونشونده (عدمقطعیت آینده) با مشکل مواجه میشوند. رویکرد جایگزین، یعنی تحلیل استواری، توانایی مورد توجه قرار دادن آیندههای بدیل را داراست، اما امکان تعریف استراتژیهای در دسترس را ندارد. بر این اساس، ترکیب رویکرد ماتریسی به تحلیل استواری با رویکردهای کلاسیک برنامهریزی استراتژیک پاسخی برای مساله فوق خواهد بود.
مقاله پژوهشی
مدلسازی ریاضی/ تصادفی/ پویا/احتمالی/فازی
سیدمهدی غنی زاده
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه یک روش ترکیبی جدید برای ارزیابی و انتخاب درست منابع انسانی برای جایگاه مناسب در سازمان تحت شرایط عدم قطعیت است.
روششناسی پژوهش: در این پژوهش از روش تحلیل رابطه خاکستری (GRA) توسعهیافته با مفاهیم ایده آل مثبت و منفی بهمنظور ارزیابی کارکنان و منابع انسانی سازمانها و قراردادن شخص مناسب در جایگاه مناسب استفاده ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه یک روش ترکیبی جدید برای ارزیابی و انتخاب درست منابع انسانی برای جایگاه مناسب در سازمان تحت شرایط عدم قطعیت است.
روششناسی پژوهش: در این پژوهش از روش تحلیل رابطه خاکستری (GRA) توسعهیافته با مفاهیم ایده آل مثبت و منفی بهمنظور ارزیابی کارکنان و منابع انسانی سازمانها و قراردادن شخص مناسب در جایگاه مناسب استفاده میشود. همچنین بهمنظور ارزیابی معیارهای تأثیرگذار در ارزیابی منابع انسانی از روش بهترین-بدترین استفاده میگردد. درنهایت دو روش ارائهشده در محیط فازی باارزش بازهای در جهت مواجهه با عدم قطعیت توسعه داده میشود.
یافتهها: روش پیشنهادی با موفقیت بر روی مساله ارزیابی منابع انسانی در محیط عدم قطعیت اعمال گردید. همچنین با توجه به روش بهترین-بدترین مشخص شد که دانش و تجربه شخص موردنظر بسیار حائز اهمیت است و بیشترین وزن را دارد. درنهایت با استفاده از روش GRA توسعهیافته مشخص گردید که 5 شخص کاندید، شخص شماره 3 مناسب مدیریت سیستمها و روشها در سازمان است.
اصالت/ارزش افزوده علمی: در این پژوهش روش GRA بر اساس مفاهیم ایده آل مثبت و منفی بهبود و سپس در محیط فازی باارزش بازهای توسعه مییابد. سپس برای وزن دهی به معیارهای مهم در فرآیند ارزیابی پرسنل، از روش BWM توسعهیافته در محیط فازی باارزش بازهای استفاده میشود. مجموعههای فازی باارزش بازهای به دلیل داشتن درجه عضویت بازهای، درجه آزادی بیشتری برای در نظر گرفتن عدم قطعیت دنیای واقعی ارائه میکنند. درنهایت انتخاب مدیر سیستمها و روشها که یک شغل جدید در سازمانها است موردبررسی قرارگرفته است.
مقاله پژوهشی
بهینه سازی در علوم و مهندسی
علی شیخانی؛ فرشاد حسین زاده لطفی؛ آرش مقصودی
چکیده
در سطح جهان، میزان زایمانهای زودرس در حال افزایش است، بنابراین مشکلات قابل توجهی در زمینه سلامت، توسعه و اقتصادی ایجاد خواهد شد. زایمان زودرس یکی از دلایل اصلی مرگ و میر و علت قابل توجهی برای از بین بردن توانایی بالقوه انسانی در میان بازماندگان در سراسر جهان است. عوارض زایمان زودرس تنها بزرگترین علت مستقیم مرگ نوزادان است. روشهای ...
بیشتر
در سطح جهان، میزان زایمانهای زودرس در حال افزایش است، بنابراین مشکلات قابل توجهی در زمینه سلامت، توسعه و اقتصادی ایجاد خواهد شد. زایمان زودرس یکی از دلایل اصلی مرگ و میر و علت قابل توجهی برای از بین بردن توانایی بالقوه انسانی در میان بازماندگان در سراسر جهان است. عوارض زایمان زودرس تنها بزرگترین علت مستقیم مرگ نوزادان است. روشهای فعلی برای تشخیص زود هنگام چنین زایمانی ناکافی میباشد. یکی از تکنیکهای امیدوار کننده، که در نظارت بر فعالیت رحمی به رسمیت شناخته شده است، استفاده از الگوریتمهای یادگیری پیشرفته دستگاه و القای الکتروهیستروگرافی (EHG) است. در این مقاله با طراحی یک ماشین یادگیری، برای تشخیص انواع زایمان انجام شده است. با استفاده از الگوریتمهای یادگیری عمیق، از سیگنالهای الکتروهیستروگرافی برای تشخیص تولد زودرس استفاده شده است. نتایج با استفاده از یک مجموعه داده که شامل 262 پرونده برای زنانی است که دارای زایمان واقعی و 38 پرونده برای زنانی که دارای زایمان زودرس بودهاند، حاصل شده است. با استفاده از تکنیک "کراس" روی ۴ نوع مجموعه داده با دو روش با آموزش و بدون آموزش، اجرا گردید. نتایج حاص در این تحقیق نشان داد که روی این مجموعه از داده خطای موجود یک درصد بوده است.
مقاله پژوهشی
تجزیه و تحلیل و مدلسازی مدیریت زنجیره تامین
مسعود ربانی؛ مریم همتی؛ محمد رضا مهرگان
چکیده
هدف: یکی از بزرگترین چالش های قرن بیست و یکم پاسخگویی به نیازهای جمعیت رو به رشد
جهان است. زنجیره تأمین کاالهای فاسدشدنی از جمله موادغذایی ، لبینات ، داروها و فرآوردههای
خونی اخیرا به دلیل تأثیر آنها بر زندگی انسانها مورد توجه قرار گرفتهاند. در این مقاله به
طراحی یک شبکه زنجیرهتأمینپایدار برای اقالم فسادپذیر پرداخته شدهاست. برای ...
بیشتر
هدف: یکی از بزرگترین چالش های قرن بیست و یکم پاسخگویی به نیازهای جمعیت رو به رشد
جهان است. زنجیره تأمین کاالهای فاسدشدنی از جمله موادغذایی ، لبینات ، داروها و فرآوردههای
خونی اخیرا به دلیل تأثیر آنها بر زندگی انسانها مورد توجه قرار گرفتهاند. در این مقاله به
طراحی یک شبکه زنجیرهتأمینپایدار برای اقالم فسادپذیر پرداخته شدهاست. برای بهینهسازی این
زنجیرهتأمین یک مدل برنامهریزیخطی عددصحیحمختلط چندهدفه )MILP )برای فرمول بندی
مسئله توسعه داده شدهاست. نرخ زوال ثابت)تاریخ انقضاء( در نظر گرفته شدهاست.
روششناسی پژوهش: برای انجام محاسبات تحقیق از نرم افزار گمز و روش ترکیبی تجزیه
بندرز و ضریب الگرانژ استفاده شده و بر اساس جداول دادههای مطالعه شده نتایجی بدست میآید
و وزن نسبی پایداری جواب )ω )برابر 5/0 و وزن نسبی پایداری مدل )ω )برابر 5000 برای
تطبیق اهداف پیشنهادی توسعه داده شده است. این مقایسات نشان دهندهی این است که شبکهای که
در همه اهداف عملکردی ارائه شده قوی بوده است.
یافتهها: نتایجی که از روش ترکیبی در مورد سه تابع هدف تعریف شده برای مدل اصلی بدست
آمده این حقیقت را نشان میدهد نتایج تکرار یک در مقایسه با تکرارهای دیگر جوابهای بهتری
را به ما ارائه میدهد.
اصالت/ارزش افزوده علمی: پژوهش حاضر را میتوان از اولین پژوهشهای بهینه سازی دانست
که یک زنجیره تأمین چند سطحی و چند محصولی- چند دورهای، با عدم قطعیت در پارامترها را
در دو صنعت لبنی و داروئی ارائه داده و هزینههای زیست محیطی تولید و حمل و نقل، و هزینههای
اجتماعی پایداری از قبیل تصادفات و حوادث حوادث گزارش شده، رضایت شغلی، امنیت، کاهش
زمان ارسال و روزهای کاری از دست رفته را به طور همزمان با بعد اقتصادی در تصمیمگیری-
های مرتبط با مدیریت تخصیص، مکانیابی و مسیریابی ترکیب میکند.
مقاله پژوهشی
تجزیه و تحلیل و مدلسازی مدیریت زنجیره تامین
سجاد امیریان؛ مقصود امیری؛ محمد تقی تقووی فرد
چکیده
هدف: در این پژوهش یک مسئله طراحی شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته به صورت چند محصولی و چند دورهای با سه هدف سودآوری، مسئولیتپذیری اجتماعی و قابلیت اطمینان تحت شرایط عدم قطعیت مد نظر قرار گرفته است.
روششناسی پژوهش: از اعداد فازی مثلثی برای پارامترهای غیرقطعی و از رویکرد برنامهریزی امکانی استوار با مقیاس Me برای مقابله با محدودیتهای ...
بیشتر
هدف: در این پژوهش یک مسئله طراحی شبکه زنجیره تأمین حلقه بسته به صورت چند محصولی و چند دورهای با سه هدف سودآوری، مسئولیتپذیری اجتماعی و قابلیت اطمینان تحت شرایط عدم قطعیت مد نظر قرار گرفته است.
روششناسی پژوهش: از اعداد فازی مثلثی برای پارامترهای غیرقطعی و از رویکرد برنامهریزی امکانی استوار با مقیاس Me برای مقابله با محدودیتهای فازی استفاده شده است. رویکرد پیشنهادی نیاز به بررسی تکراری توسط تصمیمگیرندگان را با ارائه انتخابهای نامحدودی از طیف خوشبینی-بدبینی مرتفع کرده است. مدل ریاضی توسعه یافته در این پژوهش از نوع برنامهریزی خطی عدد صحیح مختلط میباشد، که برای حل آن و یافتن جوابهای بهینه پارتو، روش محدودیت اپسیلون تقویت شده (AEC) در نرمافزار GAMS پیادهسازی شده است.
یافتهها: صحت عملکرد کلی مدل پیشنهادی با چهار نمونه (بر اساس ضرایب توابع هدف) از یک مطالعه موردی در صنعت آلومینیوم مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل حساسیت پارامتر تقاضا نشان داد که مدل پیشنهادی با افزایش تقاضا به سود اقتصادی بیشتر، مسئولیتپذیری اجتماعی کمتر، و قابلیت اطمینان کمتر دست یافته است.
اصالت/ارزش: تغییرپذیری فضای موجه تصمیم در معیار Me از طریق امکان تبادل میان تابع هدف و سطح ریسکپذیری مدیران به حل انعطافپذیرتر و نزدیک به واقعیت مسئله طراحی شبکه زنجیره تأمین کمک کرده است.
مقاله پژوهشی
مدل های بهینه سازی ریاضی
جواد علیخانی کوپائی؛ محمد جواد عبادی؛ مجید ایرانپور مبارکه
چکیده
هدف از این مطالعه، مقایسه عملکرد الگوریتم بهینه سازی آشوبی نخستین حمل کننده موج (FCW) با سایر روشهای بهینه سازی به منظور تعیین پارامتر شکل مناسب از توابع پایه ای شعاعی (RBF) جهت حل معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی (PDE) است. انتخاب الگوریتم نخستین حمل کننده موج مبتنی بر قابلیت سادگی و پایه ای بودن آن در میان الگوریتم های بهینه سازی آشوبی ...
بیشتر
هدف از این مطالعه، مقایسه عملکرد الگوریتم بهینه سازی آشوبی نخستین حمل کننده موج (FCW) با سایر روشهای بهینه سازی به منظور تعیین پارامتر شکل مناسب از توابع پایه ای شعاعی (RBF) جهت حل معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی (PDE) است. انتخاب الگوریتم نخستین حمل کننده موج مبتنی بر قابلیت سادگی و پایه ای بودن آن در میان الگوریتم های بهینه سازی آشوبی بوده است. در این تحقیق، از یک فرآیند دو مرحله ای که در آن روش کانزا، بر اساس تکنیک های هم محلی بدون شبکه، با روش FCW ترکیب می گردد. در مرحله نخست، الگوریتم FCW برای به دست آوردن پارامتر شکل بهینه برای تابع پایه ای شعاعی مورد استفاده قرار می گیرد و سپس در گام دوم از روش کانزا به منظور تخمین خطای کمترین مربعات (RMS) برای جواب های تقریبی، بکار گرفته می شود. نتایج عددی به دست آمده از دو معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی توسط الگوریتم هایPSO و FCW نشان می دهند که تقریبا 95% به هم نزدیک هستند و حاکی از کارآمدی و موثر بودن این رویکرد در تخمین پارامترهای شکل مناسب بوده و تأکید دارد که الگوریتم های بهینه سازی مبتنی بر آشوب به عنوان یک ابزار قدرتمند میتواند در زمینه حل معادلات دیفرانسیل تأثیرگذار باشند.
مقاله پژوهشی
مدلهای پیش بینی/ سری های زمانی
علی رهبر؛ هادی رحمانی فضلی؛ پرویز داوودی؛ حسین صمصامی مزرعه اخوند
چکیده
هدف: سیاستگذاران اقتصادی همواره برای دستیابی به اهداف اقتصادی مورد نظر خود از سیاستهای پولی به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در رشد اقتصادی بهره میبرند. از طرفی، ظهور ابزارهای نوین پولی و گسترش استفاده از پول و سیستمهای پرداخت الکترونیکی میتواند با تاثیر بر عرضه پول، ذخایر بانکها، پایه پولی، سرعت گردش نقدینگی و ضریب فزاینده ...
بیشتر
هدف: سیاستگذاران اقتصادی همواره برای دستیابی به اهداف اقتصادی مورد نظر خود از سیاستهای پولی به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در رشد اقتصادی بهره میبرند. از طرفی، ظهور ابزارهای نوین پولی و گسترش استفاده از پول و سیستمهای پرداخت الکترونیکی میتواند با تاثیر بر عرضه پول، ذخایر بانکها، پایه پولی، سرعت گردش نقدینگی و ضریب فزاینده پولی، اثرگذاری سیاستهای پولی بر متغیرهای اقتصادی نظیر تورم و رشد اقتصادی را تحت شعاع قرار دهد که در این بین، بانکها نیز با نقشی که در توسعه و گسترش ابزارهای نوین پرداخت دارند، میتوانند سیاستها و متغیرهای کلان اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین، در این مطالعه به بررسی چگونگی تاثیر پول الکترونیک و ابزارهای نوین پرداخت بر متغیرهای جمع پولی با در نظر گرفتن نقش واسط بانکها، پرداخته شده است.
روششناسی پژوهش: در این پژوهش، برای بررسی موضوع مورد نظر از روش دادههای تابلویی، معادلات همزمان، الگوی خود رگرسیون برداری و دادههای سالهای ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۸ استفاده شده است.
یافتهها: بر اساس نتایج حاصله، گسترش پول الکترونیک و ابزارهای پرداخت، منجر به افزایش نقدینگی و تورم میگردد. بانکها نیز از طریق کنترل میزان ابزارهای پرداخت و ابداعات در آنها، نقش بسزایی در این متغیرها دارند. از طرفی، گسترش پول الکترونیک سبب می-شود که دستیابی به آثار هدفگذاری شده از طریق سیاست پولی نرخ ارز و نرخ ذخیره قانونی با تغییرات کمتری در این نرخها حاصل گردد و لیکن برای رسیدن به اهداف سیاست پولی اعمال شده از طریق نرخ سود علیالحساب، باید تغییرات بیشتری در نرخهای مذکور لحاظ نمود.
اصالت/ارزش افزوده علمی: برونداد این پژوهش، ارایه راهکار جهت اعمال سیاست بهینه پولی با توجه به گسترش روزافزون استفاده از ابزارهای نوین پرداخت بوده و میتواند سیاستگذاران پولی را در اعمال سیاستهای کارا، یاری رساند.
مقاله پژوهشی
بهینه سازی در علوم و مهندسی
محمدرضا شهریاری
چکیده
مسأله تبادل هزینه و زمان از جمله مسائل بحث برانگیز در زمینه زمانبندی پروژه است که با استفاده از رویکردهای مختلف کمی و کیفی، تاکنون مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. در این تحقیق، با ارائه یک مدل ریاضی دو هدفه، تلاش میشود شرایطی فراهم شود که بین فشرده سازی زمانی و به تأخیر انداختن زمان اجرای فعالیتها تعادلی ایجاد شود. این تعادل به ...
بیشتر
مسأله تبادل هزینه و زمان از جمله مسائل بحث برانگیز در زمینه زمانبندی پروژه است که با استفاده از رویکردهای مختلف کمی و کیفی، تاکنون مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. در این تحقیق، با ارائه یک مدل ریاضی دو هدفه، تلاش میشود شرایطی فراهم شود که بین فشرده سازی زمانی و به تأخیر انداختن زمان اجرای فعالیتها تعادلی ایجاد شود. این تعادل به گونهای طراحی میشود که تصمیمگیرندگان را قادر به انتخاب زمان اجرای هر فعالیت با توجه به منابع موجود و همچنین زمان مورد نیاز برای اتمام پروژه میسازد.
در مدل ریاضی پیشنهادی، از فرضیاتی نظیر تابع هزینه غیرخطی و ارزش زمانی پول استفاده میشود تا شرایط مسئله به حد ممکن به واقعیت نزدیکتر شود. با اعمال این فرضیات، مدل به گونهای طراحی میشود که بتواند به بهترین نحو از منابع موجود استفاده کند و همچنین در نظر گرفتن ارزش زمانی پول باعث میشود که در تصمیمگیریهای مربوط به زمان اجرای فعالیتها، این ارزش در نظر گرفته شود.
در پایان، مدل ریاضی پیشنهادی با استفاده از الگوریتم بهینهسازی ذرات چند هدفه (MOPSO) بررسی شده و تأثیر فشرده سازی زمانی و به تأخیر انداختن فعالیتها بر مجموعه نا مغلوب نهایی بررسی میشود. این تحلیل نهایی به تصمیمگیرندگان اطلاعات مفیدی ارائه میدهد تا در فرآیند تصمیمگیری مربوط به زمانبندی پروژهها، تصمیمات بهتری اتخاذ کنند و عملکرد پروژهها را بهبود بخشند.
مقاله پژوهشی
مدلسازی ریاضی/ تصادفی/ پویا/احتمالی/فازی
فاطمه شمس؛ حسن رشیدی؛ مرتضی خورسندی
چکیده
هدف: دانشگاههای ایران در سال های اخیر دستخوش تغییرات زیادی شدهاند و این تغییرات منجر به توجه بیشتر به توسعه نوآورانه و تغییر عملکرد اصلی دانشگاهها شدهاست. در عصری که مدیران دانشگاه با چالشهای جدیدی چون تغییرات و فرصت های زودگذر و عدم قطعیت و بینظمی مواجه هستند داشتن رویکردی راهبردی میتواند مدیران را در تمرکز بر افقهای ...
بیشتر
هدف: دانشگاههای ایران در سال های اخیر دستخوش تغییرات زیادی شدهاند و این تغییرات منجر به توجه بیشتر به توسعه نوآورانه و تغییر عملکرد اصلی دانشگاهها شدهاست. در عصری که مدیران دانشگاه با چالشهای جدیدی چون تغییرات و فرصت های زودگذر و عدم قطعیت و بینظمی مواجه هستند داشتن رویکردی راهبردی میتواند مدیران را در تمرکز بر افقهای دور دست، شناسایی فرصتها و مزیت ها و همچنین انسجام فعالیتهای دانشگاه در مسیر روشن اهداف جمعی یاری رساند. به همین دلیل، اغلب دانشگاه ها، برای شناخت و حل مسائل، شناسایی نقاط قوت و ضعف، استفاده بهینه از فرصتها و موقعیتها و تسلط بر تهدیدهایی که موجودیت دانشگاه را به خطر میاندازند، برنامه راهبردی را تنظیم نمودهاند. یکی از منابع اصلی برای تحقق برنامه راهبردی، منابع مالی است، که دانشگاه اغلب با کمبود بودجه مواجه میباشد. علاوه بر این، شوکهای اقتصادی ناگهانی به وضعیت بیثباتی میافزاید و لزوم بهرهگیری موثر از منابع مالی دانشگاه را بسیار ضروری میسازد.
روش شناسی: یک مدل بهینهسازی ریاضی از نوع اعداد صحیح برای مدیریت و تخصیص بهینه منابع مالی با توجه به عملکرد و اثر-بخشی فعالیتهای علمی دانشگاهها ارائه میشود.
یافته ها: این مدل برای تحقق نه فعالیت مختلف در برنامه راهبردی دانشگاه علامه طباطبائی به تفکیک دانشکدهها، پیادهسازی شده است. این نه فعالیت شامل (الف)انتشار کتاب (ب)انتشار مقاله داخلی (ج)انتشار مقاله خارجی (د) برگزاری کرسی نظریه پردازی (ه) برگزاری نشست حل مشکلات و کرسی ترویجی (و)اجرای طرحهای آموزشی (ز)برگزاری همایشهای داخلی و خارجی (ح) برگزاری کارگاهها و نشستهای داخلی و خارجی و (ط)سایر فعالیتها میباشد.
اصالت/ ارزش افزوده علمی: اجرای این مدل و انجام تحلیل حساسیت روی پارامترهای مهم آن، نتایج قابلقبول و موثری برای پشتیبانی مسئولین دانشکدهها و همچنین مدیران برنامه راهبردی دانشگاه به همراه خواهد داشت.